Email |  Print | RSS | Comment |  

In 2009 is het aantal antisemitische incidenten in Amsterdam verdubbeld ten opzichte van het jaar daarvoor. De joodse gemeenschap voelt zich belegerd.

Het volgende is een vertaling van het artikel “Anti-Semitisme on the rise in Amsterdam” gepubliceerd door ICARE op 26 januari, 2010. Het originele bericht kan je vinden op NRC.

Op een avond tijdens het 7 dagen durende Joodse Loofhuttenfeest (Soekot), stak Ber van Halem (22) een straat over in het welgestelde gedeelte van Amsterdam-Zuid, en hoort een groep jongens een Nederlandse scheldwoord roepen (“Kankerjood”), waarbij zowel wordt gerefereerd aan een dodelijke ziekte als aan zijn joodse erfgoed. Niet een keer, maar meerdere keren. Van Halem confronteerde de jongens en vervolgde zijn weg. Plotseling hoorde hij het geluid van fietsen achter hem. Hij draaide zich om en een argument ontwikkeld zich. Uit het niets, voelde hij hoe iemand hem sloeg. Hij viel op de grond. “Ik werd geschopt in mijn maag en op mijn schouder, terwijl ik daar lag”, aldus Van Halem. Van Halem’s mishandeling, die plaatsvond op oktober 2008, blijft een van de meest beruchte uitingen van antisemitisme in Nederland in de afgelopen jaren. Het incident leidde tot publieke verontwaardiging, toen de plaatselijke politie geen tijd had om Van Halem’s aangifte dagen later op te nemen. “We waren erg druk met een overval,” verklaarde een woordvoerder van de Amsterdamse politie. Van Halem’s zaak is inmiddels gesloten. Niet één dader werd gepakt.

Anti-Semitische incidenten verdubbeld

In 2008 werden er 14 anti-semitische incidenten gemeld in de Nederlandse hoofdstad, waardoor het een relatief rustig jaar was in een stad die de thuishaven is van het grootste gedeelte van de Nederlandse Joden van het ons land, ongeveer 40.000 joden. Uit nieuwe – nog niet gepubliceerde – gegevens verzameld door een semi-overheidsinstelling dat rapporteert over discriminatie blijkt dat het aantal incidenten groeide tot 30 in 2009. Deze ontwikkeling is in lijn met nationale trends, zei Elise Friedmann van het Centrum voor Informatie en Documentatie Israël, een pro-Israël lobby groep in Nederland. “We schatten dat het totale aantal gemelde incidenten in 2009 is verdubbeld,” zei ze. Israël’s militaire offensief in de Gaza-strook in januari van dat jaar was de drijvende kracht achter de explosieve groei, volgens Friedmann. “In die maand alleen al hadden we een honderdtal meldingen, bijna hetzelfde aantal als over het gehele jaar daarvoor,” zei ze. Wanneer een Israëlische militaire operatie de krantenkoppen domineert, is Van Halem één van de eersten die het op straat merken. “Het verbaal geweld tegen mij op straat gebeurt steeds vaker en neemt in hardheid toe,” zei hij. De ervaring heeft hem geleerd dat de jongens die hem treiteren bijna altijd van Marokkaanse afkomst zijn. “Hun redenering gaat ongeveer als volgt: Israëliërs zijn Joden, Palestijnen zijn Arabieren, dus wij Marokkaanse ‘Arabieren’ in Nederland nemen het op tegen de Nederlandse Joden,” zegt Menno ten Brink, een rabbijn van de liberaal Joodse gemeenschap in Amsterdam.

Meer en meer onder vuur

Op het moment dat Van Halem werd geslagen, was het in Israël echter relatief rustig. “Ze zagen mijn kalotje en begonnen te vloeken op mij,” vertelde hij. Van Halem draagt het traditionele hoofddeksel, voorgeschreven door het Joodse geloof, sinds hij zes was. “Sindsdien ben ik regelmatig vervloekt. Toen ik 8 jaar was raakte ik gewond omdat ik tegen een fiets werd geduwd. Mijn been moest gehecht worden,” zei hij. Veel mensen zijn getuige geweest van de 2008 mishandeling en konden de politie goede beschrijvingen van de aanvallers geven. Van Halem was verrast toen de politie hem een brief stuurde, om hem te laten weten dat de daders nooit gevonden waren. Rabbi Ten Brink vraagt zich af of de politie echt zijn best heeft gedaan. “Al deze getuigen en de politie kan de man niet vinden die dit gedaan heeft,” zei hij. Een woordvoerder van de Amsterdamse politie verzekerd dat ze alles gedaan hebben wat binnen hun mogelijkheden lag. We hebben agenten in burger het gebied voor dagen laten afbakenen, op zoek naar de jongens. Maar we konden niemand vinden, “zei de woordvoerder. De zaak werd uiteindelijk afgesloten in mei van vorig jaar. Ten Brink’s sceptische houding ten opzichte van de politie illustreert het gevoel van de Amsterdamse joodse gemeenschap in het algemeen. Joden hier voelen zich meer en meer onder vuur omdat zij worden blootgesteld aan een toenemend spervuur van scheldwoorden, haat-mails, rotjes in hun brievenbus, graffiti en – soms – fysieke mishandeling. Zij menen dat de overheid meer moet doen, door harder op te treden tegen de daders, maar ook door meer te investeren in hun veiligheid.

‘Hitler heeft er eentje laten ontkomen’

De liberale Joodse gemeenschap in Amsterdam bouwt aan een nieuwe synagoge. “Veiligheid kost ons honderdduizenden euro’s”, zegt Ten Brink. “In Antwerpen en Parijs, worden synagogen aangevallen. Hetzelfde kan hier gebeuren. “Op de sabbat, de joodse rustdag, bewaken beveiligers de synagogen. “Angst heeft zich vastgezet,” zei Max Engelander, voorzitter van het Joodse netwerk van de Amsterdamse politie, die vorig jaar werd opgericht. “Dat is waarom we niet lichtvaardig doen over antisemitisme en andere vormen van discriminatie,” zei hij. Hoe groot is anti-semitisme echt in Amsterdam? “Het is een ernstig probleem, maar het doet zich niet voor op een dagelijkse basis,” zegt Ten Brink. Rabbijn Raphaël Evers, rabbijn van de orthodoxe gemeenschap van Amsterdam, vind dat het probleem ernstiger is. “Ik ga niet veel naar buiten, maar als ik dat doe word ik bijna altijd beledigd in de trant van ‘Hitler heeft er eentje laten ontkomen’. Mijn moeder zegt dat het nu erger is dan het was voor de Tweede Wereldoorlog,” zei hij. Bloeme Evers-Emden, een 83-jarige overlevende van de concentratiekampen, verloor het grootste deel van haar familie tijdens de Holocaust. “In 1939 was ik 13. De NSB (De Nederlandse fascistische partij) verspreidde toen veel anti-joodse propaganda, maar ik kan me niet herinneren dat joden werden mishandeld zoals nu. “Evers-Emden woont in een deel van Amsterdam wat de thuisbasis is van veel Marokkanen. “Ik zag een jongen van ongeveer 8 jaar oud, die riep iets over ‘het doden van joden’. Ik vroeg hem ‘weet je wat je zegt?” Hij zei ‘ja ‘, en herhaalde wat hij gezegd had.” Van Halem weet niet zeker of anti-semitisme in opkomst is. “Het gaat op en neer, voornamelijk onder invloed van gebeurtenissen in Israël,” zei hij. Hij en zijn vrienden voelen een drang om terug te slaan. “Veel van mijn vrienden zijn opgeleid in het Israëlische leger. Ik heb jarenlang vechtsporten beoefend. Af en toe zeggen we: ‘kom op, we pakken ze terug. Maar uiteindelijk, willen wij niet een militie vormen of zoiets. ”

Mazzeltov,

Crethi Plethi

 Email  Print