Email |  Print | RSS | Comment |  

 Email |  Print

Dinsdag, 1 Maart, 2011 | CIDI

SGP Tweede Kamer lid Kees van der Staaij

Nederland: Tweede Kamer Tegen Eenzijdige Palestijnse Staat

Na het mislukken van het hernieuwde vredesoverleg (of wat er voor door moest gaan) tussen Israël en de Palestijnse Autoriteit (najaar 2010) is het wat de Palestijnen betreft voorbij om via onderhandelingen tot een Twee-Staten oplossing te komen. Nog voordat de onderhandelingen in september goed en wel op gang waren gekomen, lag er namelijk de Palestijnse eis dat Israël een hernieuwde bouwstop voor nederzettingen moest afkondigen om de vredesbesprekingen door te laten gaan. In de voorgaande 10 maanden lag er wel een, door Israël afgekondigde, algehele bouwstop voor nederzettingen in de betwiste gebieden op tafel, maar dat gaf toen voor de Palestijnse Autoriteit geen aanleiding om in die periode wel met Israël over vrede te onderhandelen. En zo vindt de PA altijd wel een reden om serieuze onderhandelingen met Israël te ontlopen.

Al in Oktober 2010 kondigde Abbas aan om na het mislukken van de vredesbesprekingen met Israël een diplomatiek offensief te ontwikkelen om een eenzijdige erkenning te verkrijgen van een nieuwe ‘Palestijnse Staat’ langs de 1967 grenzen. Zonder vredesoverleg met Israël, zonder een akkoord en zonder veiligheidsgaranties. Sindsdien hebben vrijwel alle Zuid-Amerikaanse landen een niet-bestaande ‘Palestijnse Staat’ erkent en eind januari deed Cyprus hetzelfde. Verscheidene Europese landen (Noorwegen, Ierland) hebben inmiddels de status van de Palestijnse officiële vertegenwoordigingen in hun land opgewaardeerd naar “diplomatieke vertegenwoordigingen.”

Het grote verschil met het door de PLO uitgeroepen “Palestijnse Staat” in 1988 (tijdens een bijeenkomst van de Palestijnse Nationale Raad in Algerije in 1988) is het feit dat er toen nog geen Palestijns bestuur was in de betwiste gebieden en er dus geen feitelijke controle was door de Palestijnen over het door hun geclaimde land. Ook toen hebben vele landen de “Palestijnse Staat” erkent, maar was de impact daarvan van minder belang dan nu het geval is.

Het mag duidelijk zijn dat een eenzijdige erkenning van een ‘Palestijnse Staat’ de vredesbesprekingen niet echt een handje zullen helpen en zeker geen motivatie voor de Palestijnen zullen zijn om afspraken te gaan maken met Israël. Waarom onderhandelen als de gehele wereld je al geeft wat je verlangt zonder te onderhandelen? Gelukkig denkt onze huidige Nederlandse regering er net zo over. Zie het volgende verslag:

Nederland zal zich binnen de EU sterk maken tegen een eenzijdige uitroeping van een Palestijnse Staat, voor expliciete erkenning van Israël als Joodse staat, en voor het hervatten van rechtstreekse onderhandelingen tussen Israël en de Palestijnse leiders.

Dat is het resultaat van een motie die de Tweede Kamer 3 februari met een ruime meerderheid aannam. Minister Rosenthal van Buitenlandse Zaken zal hier naar verwachting rekening mee houden in het Europese Parlement en in de Europese Raad Buitenlandse Zaken.

SGP-leider Kees van der Staaij introduceerde de resolutie zo:

“De Palestijnse Autoriteit dreigt om eenzijdig een Palestijnse staat uit te roepen. Daarvoor zoekt men actief erkenning onder diverse landen en in internationale fora. Inmiddels schijnt ook EU-lid Ierland de Palestijnse vertegenwoordiging in zijn land te hebben opgewaardeerd. Wij maken ons daarover grote zorgen.”

Joodse staat

De motie is kort, maar er staat nogal wat in:

… ‘dat een duurzame vrede tussen Israël en de Palestijnen niet dichterbij zal worden gebracht door het eenzijdig uitroepen van een Palestijnse staat’ en dat de Kamer de regering daarom verzoekt “te bevorderen, dat de Europese Unie zich verzet tegen het eenzijdig uitroepen van een Palestijnse staat en dat zij de Palestijnse leiders oproept om rechtstreekse onderhandelingen met Israël te hervatten, waarbij zij zich dienen in te zetten voor een duurzame oplossing van het Israëlisch-Palestijnse conflict, die recht doet aan de Palestijnse problematiek en expliciete erkenning van een democratische, Joodse staat Israël omvat.”

Pleiten tegen erkenning van een unilateraal uitgeroepen Palestijnse staat zal Rosenthal denkelijk niet moeilijk vallen. Begin vorig jaar zouden Frankrijk en Spanje voor erkenning willen pleiten, maar 13 december 2010 besloot de EU dat dit niet zou gebeuren. Deze resolutie gaat verder: zij wil dat de EU zich actief verzet tegen een eenzijdig uitgeroepen staat. Het meest scherp gestelde punt is echter het laatste: expliciete erkenning van Israël als ‘democratische, Joodse staat’ was tot nu toe een breekpunt in de onderhandelingen.

Israël stond daarop, omdat Palestijnse leiders voor eigen publiek steeds zijn blijven zeggen dat Israël als Joodse staat moest verdwijnen. Een manier om dat te bereiken zou via het breed toepassen van een ‘recht op terugkeer’ van Palestijnse vluchtelingen kunnen gebeuren: niet alleen voor Palestijnen die zelf het land zijn ontvlucht tijdens en vlak na de Onafhankelijkheidsoorlog van 1948, maar ook voor al hun nakomelingen.

Dit zou, zeiden commentatoren toen in 2010 de onderhandelingen op deze eis vastliepen, precies de reden zijn geweest dat Israël vasthield aan dit punt. Het is niet genoeg dat de Palestijnen spreken van een ‘tweestatenoplossing’, het moet duidelijk zijn dat het gaat om twee staten voor twee volken. Dit hebben zowel premier Netanyahu en oppositieleider Tzippi Livni gezegd. Dat de Palestijnen weigerden die erkenning te geven en er in de praktijk een breekpunt van maakten, maakte de Israëlische onderhandelaars alleen maar wantrouwiger. Want als het een overbodige formaliteit zou zijn, zoals de Palestijnen stelden, waarom vonden zij het dan onmogelijk om die ‘zuiver symbolische’ woorden uit te spreken?

Israël heeft grote moeite gehad om te erkennen dat er een Palestijns volk bestaat dat recht heeft op een eigen staat. Het minste dat de Palestijnen daar tegenover kunnen stellen, vonden de onderhandelaars, is dat zij op hun beurt het Israëlische recht erkennen op een Joodse staat.

Verrassend brede steun

Dat de Tweede Kamer deze resolutie van de SGP heeft aangenomen, houdt een erkenning in dat dit een legitieme eis was van Israël. Dat legt de ‘schuld’ van het mislopen van de laatste besprekingen zeker niet bij Israël.

Ook het woord ‘democratisch’ in de motie is belangrijk, juist nu. Vice-premier Verhagen noemde Israël, toen hij nog minister van Buitenlandse Zaken was, met recht ‘het enige democratische land in de regio.’ En dat maakt Israël tot een land waarvoor de EU op moet komen, om de democratie in de regio te steunen.

Het is merkwaardig dat deze verstrekkende resolutie zo weinig aandacht heeft gekregen, want hier lijkt een nieuw, realistisch geluid over de vredesonderhandelingen in door te klinken.

Ook opmerkelijk waren de voorstemmers. De tegenstemmende fracties, inclusief D66, verbazen niet, maar de 113 (van de 150) stemmen vóór kwamen zeker niet alleen van regeringspartijen. Naast SGP, CU, CDA en VVD en de ‘gedoogpartij’ PVV, stemde ook de fractie van de PvdA voor de motie. SGP-beleidsmedewerker Diederik van Dijk, die hard aan de motie had gewerkt, is hierdoor blij verrast:

“Het is uniek dat die motie vrij breed aanvaard is, want er worden heel scherpe punten door vastgelegd. Dit gaat verder dan we misschien konden verwachten. Maar wij vonden dat wij deze motie ‘voor de groep moesten gooien’, want als het om Israël gaat zijn wij alert als we iets goeds kunnen doen.”

Van Dijk was blijkbaar niet als enige blij verrast. De SGP-fractie ontving een brief van de Israëlische ambassadeur, met diens uitdrukkelijke dank voor hun inzet en voor deze motie. Ook dat is uniek; voor zover Van Dijk zich herinnerde was het nooit eerder gebeurd.

Bron: Israel Nieuwsbrief | jaargang 26 | nr. 2 | Febr. 2011