Email |  Print | RSS | Comment |  

 Email |  Print

Tue, June 08, 2010 | ICLA | By Delecluze

Suzanne Hirzel, toen en nu

Oud verzetsstrijder waarschuwt voor ‘appeasers’

Na de verkiezingen gaat het politieke showproces tegen Geert Wilders de volgende ronde in. Het zal mede van de verkiezingsuitslag en kabinetsformatie afhangen of meer van dergelijke processen in de toekomst zullen volgen en de politiek incorrecte meningsuiting verder zal worden ingeperkt.^[1]

Hoewel van een andere orde (er was geen werkelijke verdediging mogelijk en werden doodstraffen uitgedeeld), vonden bijna zeventig jaar geleden in nazi-Duitsland aan de lopende band politieke processen plaats tegen dissidenten die zich in woord en geschrift verzetten tegen de ongekend moordlustige socialistische politiestaat.

Suzanne Hirzel, één van de laatste nog levende leden van de Duitse verzetsgroep de Weiße Rose (“Witte Roos”), waarvan meerdere leden tot de doodstraf veroordeeld werden, is nu lid van de anti-islamiseringsbeweging Pax Europa [Bürgerbewegung Pax Europa, BPE] en waarschuwt voor “docenten en hoogleraren die zich als islamofielen en multiculturalisten etaleren en het islamisme ten dienste willen zijn. Die doen nu hetzelfde als degenen die indertijd met de nazi’s heulden.”^[2]

De Weiße Rose was een groep jongeren die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog in Nazi-Duitsland actief verzetten tegen de nationaal socialist Adolf Hitler en zijn regering. De meeste leden van de Weiße Rose waren studenten van de Universiteit van München en hun hoogleraar filosofie- en psychologie, prof. Kurt Huber, had zich ook bij de groep aangesloten. De Weiße Rose werd bekend door hun anonieme vlugschriften-campagne tussen juni 1942 en februari 1943, waarin zij hun landgenoten opriepen in verzet te komen tegen Hitler en het Derde Rijk.

In heel Duitsland werden duizenden vlugschriften van de Weiße Rose verspreid, wat leidde tot een aanvankelijk vruchteloos onderzoek door de Gestapo. Pas nadat Sophie en Hans Scholl op 18 februari 1943 tijdens het verspreiden van vlugschriften in het auditorium van de Universiteit van München werden betrapt, konden de verzetsgroep door de Gestapo worden opgerold.

In een reeks daarop volgende politieke processen veroordeelde de beruchte nazi-rechter Roland Freisler^[3] zes verzetsleden tot de doodstraf (Sophie Scholl, Hans Scholl, Christoph Probst — die direct na het eerste proces al werden onthoofd — en Alex Schmorell, Kurt Huber en Willi Graf). De overigen, waaronder Susanne Hirzel, veroordeelde hij tot gevangenisstraffen variërend van zes maanden tot tien jaar.^[4]

Richard Hanser over de rechter en president van de Volksrechtbank^[5], Roland Freisler:

“Freisler leidde het proces alsof de toekomst van het Rijk er vanaf hing. Hij brulde de aanklachten op alsof hij niet de rechter, maar de aanklager was. Hij gedroeg zich afwisselend als een acteur die gezwollen een overgeacteerde rol speelde in een ongeloofwaardig melodrama, en een Groot Inquisiteur die de eeuwige verdoemenis over de drie onverbeterbare ketters afriep die voor hem zaten. Er waren geen getuigen opgeroepen, omdat de verdachten toch alles al hadden bekend. De procedure bestond bijna geheel uit Roland Freisler’s beschuldigingen en schofferingen, van tijd tot tijd onderbroken door het halfhartige optreden van de door de rechtbank aangestelde advocaten, van wie één zijn zaak samenvatte met de opmerking:

“Ik kan alleen maar zeggen: ‘Fiat Justitia’. Laat het recht zijn loop hebben.”

Waarmee hij bedoelde: Laat de verdachten maar krijgen wat ze verdienen. (…) Sophie Scholl schokte de aanwezigen in de rechtszaal toen ze tegen Freisler zei:

“Iemand moest uiteindelijk ergens een begin maken. Wat wij geschreven en gezegd hebben wordt door veel anderen gedeeld. Alleen durven zij zich niet te uiten zoals wij dat deden.”

Het verhaal van de verzetsgroep de Weiße Rose was het onderwerp van de film “Sophie Scholl-Die letzten Tage“ ^[6] en “Weiße Rose”, een kameropera van Udo Zimmerman, dat na première in Hamburg internationale bekendheid kreeg en aanleiding was tot de publicatie van een reeks van boeken over de verzetsgroep, waaronder “Sophie Scholl and the White Rose“ van Annette Dumbach en Jud Newborn.^[7]

In het eerste vlugschrift van de Weiße Rose schreven de verzetsstrijders onder andere:

“Niets is een cultuurvolk onwaardiger dan zich zonder weerstand te bieden te laten ‘regeren’ door een onverantwoordelijke en door duistere driften geleide heerserskliek. Is het niet zo dat iedere oprechte Duitser zich vandaag de dag doodschaamt voor zijn regering? Wie van ons kan zich op enigerlei wijze een voorstelling maken van de omvang van de schande die over ons en onze kinderen zal neerdalen wanneer op een zekere dag de sluier voor onze ogen wegtrekt en de meest verschrikkelijke misdrijven, die iedere menselijke maat te boven gaan, het daglicht zien? Als het Duitse volk in zijn diepste wezen al zo gecorrumpeerd en uiteengevallen is dat het zonder een vinger uit te steken — lichtzinnig vertrouwend op een twijfelachtige historische wetmatigheid — het hoogste prijsgeeft wat een mens bezit en wat hem verheft boven alle andere schepselen, namelijk: de vrije wil, de vrijheid om de loop der geschiedenis mede te bepalen en te onderwerpen aan rationele beslissingen — als de Duitsers, aldus gespeend van iedere individualiteit, al in een zo geestloze, laffe massa veranderd zijn, ja dan, dan verdienen ze ten onder te gaan. (…) Goethe spreekt van de Duitsers als een tragisch volk, net als de Joden en Grieken, maar vandaag lijkt het er eerder op dat ze een oppervlakkige, willoze kudde meelopers zijn, die met het merg uit het binnenste weggezogen en nu van het eigene beroofd, bereid is zich in het verderf te laten storten.”

Citaat uit het tweede vlugschrift:

“Sinds de verovering van Polen (1939) zijn driehonderdduizend joden vermoord in dit land, op de meest beestachtige wijze … Het Duitse volk sluimert door in hun suffe, domme slaap en moedigt deze fascistische misdadigers aan (…) Ieder mens wil gevrijwaard zijn van een dergelijke schuld en gaat met het meest geruste geweten door met zijn dagelijkse bezigheden. Maar die mens mag niet worden ontzien, want die is schuldig, schuldig, schuldig!”

Citaat uit het derde vlugschrift:

“Alle “ideale staatsvormen” zijn utopieën. Een staat kan niet puur op een theorie geconstrueerd worden, maar moet net als ieder mens groeien en rijpen. (…) Onze huidige “staat” echter is een dictatuur van het kwaad. “Maar dat wisten we al lang,” hoor ik u als bezwaar opperen, en “we hebben er geen behoefte aan dat het ons nog eens een keer onder de neus gewreven wordt.” Maar, vraag ik u, als u dat weet, waarom staat u dan niet op, waarom staat u toe dat die macht stapje voor stapje, zowel openlijk als in het geniep, het ene na het andere recht van u afpakt, tot er op een dag niets, maar dan ook absoluut niets resteert dan een gemechaniseerd systeem onder leiding van criminelen en dronkaards? Is uw geest dan al zo ver heen door het misbruik dat ervan gemaakt is dat u vergeet dat het hier niet alleen uw recht betreft, maar dat het uw morele plicht is om te helpen dit systeem tot een einde te brengen?”

Citaat uit het vierde vlugschrift:

“Het is een goede oude wijsheid dat men een kind altijd maar weer moet moet zeggen wat het niet horen wil. Een slim kind zal zijn vingers maar éénmaal aan de kachel branden. (…) Wij zwijgen niet, wij zijn uw slechte geweten, de Weiße Rose zal u niet met rust laten.”

Citaat uit het vijfde vlugschrift:

“De vrijheid van meningsuiting, de vrijheid van godsdienst, de bescherming van de individuele burger tegen de willekeur en het geweld van criminele regimes, dát moeten de fundamenten worden van het nieuwe Europa. Steun de verzetsbeweging, verspreid de folders!”

Het zesde vlugschrift (tevens laatste) van de verzetsgroep was naar aanleiding van het drama in Stalingrad.

Het zesde Vlugschrift

Citaat uit dit laatste vlugschrift:

“Studiegenoten! Verbijsterd is ons volk door de ondergang van de mannen in Stalingrad. Driehonderddertigduizend Duitse mannen zijn door die geniale strategie van die Wereldoorlogkorporaal zinloos en verantwoordingsloos in het verderf gestort. Führer, u wordt bedankt!

Het rommelt onder het Duitse volk: Gaan wij door het lot van onze legers toe te vertrouwen aan een dilettant? Willen wij aan aan de laagste instincten van een partij-kliek de rest van onze Duitse jongeren opofferen? Nooit meer! De dag van de afrekening is aangebroken, de afrekening van de Duitse jeugd met de meest afschuwelijke tirannie die ons land ooit gekend heeft. In naam van het hele Duitse volk, eisen wij van Adolf Hitler’s regering de persoonlijke vrijheid terug, het meest kostbare goed van de Duitsers, die hij op de meest ellendige wijze heeft belazerd.

Wij zijn opgegroeid in een staat van meedogenloze kneveling van iedere vrije meningsuiting. HJ [Hitler Jügend], SA en SS hebben zich ingespannen om ons in de vruchtbaarste vormingsjaren van ons leven radicaal te veranderen, op te jutten, te verdoven. “Maatschappelijke vorming” heette die verachtelijke methode waarmee gepoogd werd de ontluikende eigenwaarde en het vermogen zelfstandig te kunnen denken in een mist van holle frasen te verstikken.”

Dit zesde vlugschrift was het Derde Rijk uitgesmokkeld en opnieuw uitgegeven als “Manifest van de studenten uit München“ [najaar 1943]. Van deze “flyer” werden een half jaar nadat de Weiße Rose was opgerold en de leden ervan veroordeeld, met geallieerde vliegtuigen miljoenen exemplaren boven Duitsland gedropt.

Suzanne Hirzel is één van de twee leden van de verzetsgroep Weiße Rose die nog in leven is. Zij is lid van de Burgerbeweging Pax Europa (Bürgerbewegung Pax Europa, BPE) die zich tegen de islamisering van Duitsland en Europa verzet. Suzanne Hirzel is tevens de auteur van het boek Vom Ja zum Nein: eine schwäbische Jugend 1933-1945 [“Van Ja naar Nee, een Schwabische Jeugd”], een verhandeling over haar ervaringen tijdens het Hitler-tijdperk in Duitsland.^[8]

Hieronder volgt een vertaling van het interview dat D.L. Adams van Stop the Islamization of America (SIOA) had met mevrouw Suzanne Zeller-Hirzel.

Adams: Tijdens de oorlog waren u en Sophie Scholl, voorafgaand aan de oprichting van de Weiße Rose, lid van de ‘Bond van Duitse Meisjes’ (Bund Deutscher Mädel, BDM). Was er een bepaalde gebeurtenis die u van het nationaal socialisme deed afkeren en er actief stelling tegen te nemen?

Zeller-Hirzel: “Ik leerde Sophie Scholl kennen in de BDM toen ze mijn groepsleidster was. Ik bewonderde haar om haar welbespraaktheid en haar manieren en ze werd al snel mijn allerbeste vriendin. Ik kwam vaak bij Sophie thuis en leerde daar haar broer Hans en haar zus Inge kennen. De BDM was een soort padvindersorganisatie voor meisjes. Politieke indoctrinatie was slechts een van de vele aspecten ervan en ik werd er zelfs clubleidster (Scharführerin). Sophie’s vader Robert Scholl was een stellig katholiek pacifist en oprecht christen. Hij vertelde ons over zijn ervaringen en dat heeft mijn denken beïnvloed. In die tijd hebben we gezamenlijk besloten dat we iets tegen Hitler moesten gaan doen.”

Adams: Welke karaktertrekken hadden de leden van de Weiße Rose gemeen?

Zeller-Hirzel: “Wij waren allemaal oppositionele patriotten, maar met een christelijke notie. Hoewel de Scholls katholiek waren en ik protestant — mijn vader was een Luthers pastor — hadden we bijna alles met elkaar gemeen.”

Adams: Ik begrijp dat de broer van Sophie een dienstplichtig soldaat was in Werhmacht. Was ook uw broer Hans [Hans Hirzel, eveneens lid van de Weiße Rose] betrokken bij een geheime beweging binnen de Werhmacht tegen het Hitler? Indien een dergelijke beweging bestond, kunt u ons erover vertellen? Heerste er onder de Duitsers een gevoel tegen het Hitlerisme waar jullie van dachten dat de Weiße Rose het zou kunnen aanmoedigen?

Zeller-Hirzel: “Ja, er was binnen de krijgsmacht een ondergrondse anti-nazi beweging.^[9] Daar waren vooral officieren bij betrokken. Mijn broer Hans was maar een gewone soldaat en soldaten werden zelden in vertrouwen genomen door officieren. Dus had hij geen contact met hen. Er was ook geen echte steun voor onder de bevolking, omdat het heersende, verkeerde devies was:

“Zolang onze zonen aan het front voor hun land vechten, is verzet een daad van verraad.”

Een andere collega die contact zocht met sympathisanten van de Weiße Rose in Berlijn, Falk Harnack, was ook al gedwongen in de strijdkrachten te dienen. Het is hem daar niet gelukt contact te leggen met het ondergrondse verzet. Verrassend genoeg werd hij op 19 april 1943 vrijgesproken door Freisler’s Volksgerechtshof. Harnack heeft kunnen profiteren van zijn beroepsmatige kwaliteiten: hij was artistiek leider in het theater geweest. Tijdens het proces had Freisler’s inschatting dat ik slechts een jong naïef meisje was, ervoor gezorgd dat ik er nog redelijk goed vanaf gekomen ben, hoewel ik in de gevangenis voor een doodvonnis had gevreesd.”

Adams: Het is bekend dat Hitler een grote fascinatie en adoratie had voor de islam. Hitler heeft eens gezegd dat hij liever had gezien dat Duitsland een islamitische cultuur had gehad, want dan zou het Duitse volk uit meer brute vechtersbazen bestaan. Hitler wist ook dat de joden door Mohammed werden veracht. De onderdrukking van mensen en het vermoorden van joden is een rode draad die tussen het nazisme en de islamitische doctrine loopt. Was u bekend met deze overeenkomsten in de tijd van de Weiße Rose, en waren er in toen moslims in München? Heeft professor Huber of enig ander lid van de Weiße Rose ooit wel eens in de groep over dat verband tussen de islam en het nazisme gesproken?

Zeller-Hirzel: “Met de Islam en moslims in het algemeen hielden wij ons in die tijd niet bezig. Of er moslims in Duitsland waren was mij toen niet bekend. De samenwerking van Hitler met Haj Amin al-Husseini, de grootmoefti van Jeruzalem, was ook niet algemeen bekend, hoewel Hitler hem in 1941 had uitgenodigd om naar Berlijn te komen waar hij tot aan het eind van de oorlog bleef, en dat de grootmoefti zijn [moslim] SS-divisies recruteerde onder Bosnische moslims. Dit was ons toendertijd allemaal niet bekend.”

Adams: Er is een documentaire over één van de persoonlijke secretaresses van Hitler, Traudl Junge [video]. De film heet “Blind Spot”. Een uitstekende film, die laat zien hoe een anderszins fatsoenlijk mens zich weet te excuseren en maar blijft zwijgen in het zicht van wreedheden en bruutheden die door dictators en totalitaire systemen worden aangericht. Heeft u enig commentaar op gewone Duitsers als Trudle Junge, die gingen samenwerken met de nationaal socialisten en Hitler, maar toch mogelijk wel in de gaten hebben gehad dat wat ze steunden verkeerd was? Het is bekend dat dictaturen en totalitaire systemen slechts kunnen functioneren zolang fatsoenlijke mensen blijven zwijgen.

Traudl Junge – Secretary to Hitler – Part 1 of 9

httpv://www.youtube.com/watch?v=WX6708LYSUY

Zeller-Hirzel: “Ik ken de film en het boek, “Until the Final Hour”. Mevrouw Junge was waarschijnlijk een jonge vrouw die wel aantrekkelijk was maar verder vrij eenvoudig. Hitler liet zich graag omringen door dat type vrouwen.

Waarom miljoenen de nazi’s achterna liepen? In veel delen van de bevolking werd armoede geleden. Daar kwam nog bij dat de meerderheid van de bevolking de schande voelde van Versailles, wat culmineerde in beschuldigingen van verraad tegen de politici van de Weimar Republiek. Hitler gaf ze, althans emotioneel, een gevoel van nationale eigenwaarde terug.

Ik was in die tijd behoorlijk boos en teleurgesteld om te zien hoe mijn docenten, hoogleraren en ook de rector op de universiteit, vrijwillig bruine overhemden gingen dragen (de nazi “dress-code”). Zij deden dat omdat ze de nazi’s “een helpende hand” wilden bieden. Dat waren dan de mensen die in die tijd voor mij als rolmodel hadden moeten fungeren. Ik denk dat vandaag de dag hetzelfde aan de hand is met docenten en hoogleraren die zich als islamofielen en multiculturalisten etaleren en het islamisme ten dienste willen zijn. Die doen nu hetzelfde als degenen die indertijd met de nazi’s heulden. Ik moet er echter bijzeggen dat de ouderwetse geleerden toen de meest moedigen en afhoudenden waren onder de hoogleraren.”

Adams: U bent nu betrokken bij de Burgerbeweging Pax Europa (BPE). We begrijpen dat dit een van de belangrijkste anti-Jihad organisaties in Duitsland is. Wat bracht u ertoe bij de anti-islamiseringsbeweging betrokken te raken?

Zeller-Hirzel: “Ik lees veel, heel veel boeken over het onderwerp, met name ook de boeken van Mark Gabriel. Dus ik besefte dat men deze zaken gewoonweg niet passief kan laten voor wat het is, maar er iets tegen moet doen. Men moet deze zaak steunen, uit noodzaak.“

Adams: Ziet u overeenkomsten tussen de islam en het nazisme? En indien die er zijn, wat zijn die overeenkomsten dan?

Zeller-Hirzel: “Het fanatisme, de absolute claim de enige waarheid te bezitten en de spirituele simpliciteit, zijn vrijwel hetzelfde bij de islam en het nazisme.”

Adams: Beschouwt u oppositie tegen de islamisering als een vergelijkbare strijd die de Weiße Rose tegen het nazisme voerde?

Zeller-Hirzel: “Nog niet helemaal. Critici van de nazi-ideologie werden onmiddellijk gearresteerd. Wij hebben dat punt nog niet bereikt. Maar als we niets doen zal het daar wel op uitdraaien. Dan zouden ze de islam-critici kunnen gaan opsluiten.”

Adams: Wat zou volgens u er zo moeilijk aan zijn om de dreiging van de islamisering aan het grote publiek uit te leggen? Wat weerhoudt ons deze boodschap aan het publiek over te kunnen brengen? Wat kunnen we daaraan verbeteren?

Zeller-Hirzel: “De algemene onverschilligheid die ten aanzien van religieuze onderwerpen heerst maakt het lastig. Het publiek gelooft dat wij ten opzichte van iedereen maar “fair” moeten zijn. Dat is contraproductief. Daar komt nog bij dat de algemene welvaart met de relatief hoge levensstandaard mensen lui maakt. Ik zeg altijd maar: alleen educatie kan daar iets aan doen. Educatie kan helpen.”

Adams: Wat is de beste manier om iemand aan te spreken die helemaal niets van de islam weet? Hoe kunnen we aan een draagvlak onder de bevolking werken om te vookomen dat we ooit in eenzelfde wanhopige positie bekneld raken als u, Sophie en de andere helden van de verzetsgroep Weiße Rose indertijd?

Zeller-Hirzel: “Zoals ik daarnet zei: Educatie! We moeten buurtvergaderingen en gemeenschapelijke- en kerkelijke activiteiten organiseren. De zorgen zijn er inderdaad wel bij de bevolking, maar die zijn blijkbaar nog niet groot genoeg. “Hitler is de gesel van God”, zei Robert Scholl eens, de vader van Sophie, en werd er toen prompt voor veroordeeld.”

Adams: Wanneer u en uw collega’s van de Weiße Rose vlugschriften in München en elders verspreidden, dacht u toen dat de bevolking naar een anti-Hitler standpunt zou kunnen worden bijgedraaid?

Zeller-Hirzel: “Jazeker, wij geloofden dat echt. Wij dachten werkelijk dat wij de publieke opinie konden beïnvloeden. En zelfs als het uiteindelijk tevergeefs zou zijn geweest, hadden we het dan in ieder geval geprobeerd. Toch waren we bang. De weinige supporters die wij hadden waren bang. Wij waren bang voor de doodstraffen die werden uitgedeeld door Freisler’s Volksgerechtshof , bang voor zijn geschreeuw . Maar schreeuwen is uiteindelijk ook een teken van zwakte.”

Volksgerichtshof (Nazi Peoples Court) – NEW FOOTAGE – Part 1

httpv://www.youtube.com/watch?v=_GuEM0w9Td4&feature=related

Judge Roland Freisler – aka “Raving Roland”

httpv://www.youtube.com/watch?v=aNi5256dhvM

Adams: De herinnering aan Sophie Scholl, aan u en uw collega’s, wordt wereldwijd bijzonder hoog gehouden door mensen die de vrijheid en rechtvaardigheid lief hebben. Hoe kunnen wij in deze tijd de burgers het beste motiveren om zich te verweren tegen de islamisering van Europa en het Westen?

Zeller-Hirzel: “Ik denk dat er iets vreselijks moet gebeuren voordat de Duitsers wakker worden. Maar 9/11 stond te ver af van het Duitse volk. De kerken falen jammerlijk in hun taak de mensen te informeren over de islamitische ideologie. Dat kan dus alleen maar gedaan worden met burger-activisme, met educatie en informatie. Zelfs al spelen de kerken in Europa een steeds kleinere sociale rol, zouden de mensen zich ondanks dat moeten roeren in de kerkelijke instellingen, in de parochies, enzovoort.”

Adams: Welke bemoedigende woorden heeft u voor ons in de strijd tegen de vijanden van vrijheid en de menselijkheid?

Zeller-Hirzel: “Streef naar eenheid. Dat maakt het verzet krachtig en geeft het moed!”

Notes:

1. Dat demissionair minister Ernst Hirsh Ballin (CDA) — onder wiens bewind bijvoorbeeld ook Gregorius Nekschot van zijn bed is gelicht wegens het maken van een moslim-onwelgevallige spotprent — computers wil “isoleren als die gevaarlijke virussen blijken te bevatten” en een “cyberautoriteit” wil instellen is in dit licht gezien alarmerend, zeker gezien het feit dat hij eveneens (op aandringen van de VVD) het voornemen [pdf] heeft “trojans” in “verdachte” computers te installeren om ze zo “virtueel te kunnen doorzoeken”.

2. Eigentijdse voorbeelden zijn de emeritus hoogleraar en gemeenteraadslid voor de PvdA, Maarten van Rossum die de bezorgdheid om de aantasting van onze seculiere staat door de toenemende invloed van de islam onder de categorie “waanbeelden” schaart en meent dat deze “waanbeelden” gebaseerd zijn op “niet noemenswaardige incidenten”; maar ook emeritus-hoogleraar en voormalig CDA prominent Anton Zijderveld. Citaat Bart Jan Spruyt: “Over de islam is Zijderveld ongekend naïef. Er komt vanzelf een ‘ontmoskeelijking’, betoogt hij, en we zullen ‘over enkele decennia’ net zo vreemd tegen de huidige angst voor islamitische dominantie aankijken als we nu aankijken tegen de protestantse angst voor katholieke dominantie in de jaren vijftig.”

3. Roland Freisler (1893-1945) was als voormalige Luitenant in de Eerste Wereldoorlog krijgsgevange geweest van de Russen. Tijdens zijn krijgsgevangenschap ontwikkelde hij een interesse in het Marxisme en werd na zijn vrijlating in 1918 een overtuigd Bolsjewiek [een revolutionair socialistische afsplitsing van de Russische Sociaaldemocratische Arbeiderspartij, RSDAP]. Volgens sommigen was Freisler geen echte communist [of revolutionair socialist], maar behoorde hij eerder tot de linkervleugel van de NSDAP [Nationaal Socialistische Arbeiders Partij]. Na de machtsgreep van de Nationaal Socialisten werd hij Staatssecretaris van Justitie (in welke hoedanigheid hij deelnam aan de Wannsee Conferentie over de Endlösung der Judenfrage (“definitieve oplossing van het Jodenprobleem”), en president van het Volksgerechtshof.

4. Hans Conrad Leipelt en Marie-Luise Jahn, typten het zesde vlugschrift over en verspreidden het in Hamburg. Toen zij geld inzamelden voor de weduwe van Weiße Rose lid Kurt Huber, werden zij verraden en gearresteerd. Hans Conrad Leipelt kreeg de doodstaf en Marie-Luise Jahn 12 jaar stafkamp. Zie ook: Hans Leipelt und Marie-Luise Jahn – Studentischer Widerstand in der Zeit des Nationalsozialismus am Chemischen Staatslaboratorium der Universität München. [Amazon].

5. Het Volksgerechtshof (Volksgerichtshof) was door Rijkskanselier Adolf Hitler in 1934 opgericht met de bevoegdheid om o.a. “politieke misdrijven” te behandelen, ofwel tegen mensen die zich in woord, geschrift en/of daad distantiëerden danwel verzetten tegen het socialistische bewind. Dit Volksgerechtshof deelde onder leiding van Roland Freisler meer dan 5000 doodstraffen uit (zowel door ophanging als onthoofding).

6. Sophie Scholl—The Final Days (Sophie Scholl—Die letzten Tage [trailer] — zie ook De laatse dagen van Sophie Scholl) is een Duitse film (regie Marc Rothemund) over de laatste dagen in het leven van Sophia Magdalena Scholl (1921-1943), een 21-jarige lid van de Duitse verzetsgroep Weiße Rose. Sophie Scholl werd door rechter Freisler schuldig bevonden aan hoogverraad en dezelfde dag onthoofd (22 februari 1943) net als twee andere Weiße Rose leden, Hans Fritz Scholl (1918-1943) en Christoph Hermann Probst (1919-1943). Tijdens een reeks opvolgende processen stonden Wilhelm Geyer, Harald Dohrn, Josef Soehngen, Manfred Eickemeyer, evenals veertien anderen terecht, waaronder Suzanne Hirzel. In dat proces werden Alexander Schmorell, Kurt Huber en Eilhelm (Willi) Graf tot de doodstraf veroordeeld.

7. Annette Dumbach, Jud Newborn, “Sophie Scholl and the White Rose“, Oneworld Publications, Oxford 2007.

8. Susanne Hirzel, “Vom Ja zum Nein : eine schwäbische Jugend 1933-1945″; Klöpfer und Meyer, Tübingen 1998 [ISBN 3-931402-28-2]

9. Andere bekende verzetsbewegingen waren bijvoorbeeld die van graaf Claus von Stauffenberg en de Kreisauer Kring. De meeste leden van ‘de Kring’ waren conservatieven uit de traditionele aristocratie en adel, waaronder enkele van de meest illustere namen uit die tijd zoals graaf Helmuth von Moltke, maar ook leden met andere achtergronden, officieren en academici. Hoewel sommigen zich richtten op een politieke coup, en enkelen [waaronder Adolf Reichwein] betrokken waren bij de mislukte moordaanslag door de groep van Von Stauffenberg op Adolf Hitler op 20 juli 1944, was het belangrijkste doel een gezamenlijke visie te ontwikkelen voor een regering ná de oorlog, gebaseerd op christelijke principes. Graaf Helmuth von Moltke schreef vlak voor zijn executie aan zijn vrouw Freya von Moltke daarom: “We worden opgehangen voor het gezamelijk nadenken.”